Wiele globalnych firm, a najbardziej znana z nich to Toyota ze swoim słynnym Systemem Produkcyjnym Toyoty, korzysta z systemu just-in-time (JIT) w celu zwiększenia wydajności i zmniejszenia marnotrawstwa. JIT odnosi się do strategii zarządzania, która precyzyjnie dostosowuje produkcję towarów do popytu klientów. Jej celem jest stworzenie idealnej sceny fabrycznej – każdy produkt jest wytwarzany dokładnie wtedy, gdy jest potrzebny, co skutkuje zerową ilością marnotrawstwa i zerowym nadmiarem zapasów.
Jednak kruchość systemu inwentaryzacji JIT stała się oczywista, gdy pandemia COVID-19 spowodowała gwałtowne wahania popytu w różnych branżach, co utrudniło utrzymanie odpowiednich poziomów zapasów. W niektórych przypadkach firmy zmagały się z poważnymi niedoborami produktów, podczas gdy w innych przypadkach miały nadwyżkę produktów, na które popyt był niski z powodu ograniczeń związanych z blokadą.
Ponadto model just-in-time w dużym stopniu zależy od niezawodnego i szybkiego transportu towarów. Gdy blokady i niedobory siły roboczej zakłóciły globalną logistykę, spowodowało to znaczne opóźnienia i zakłócenia w łańcuchu dostaw. Mając ograniczone zapasy w magazynie z powodu podejścia JIT, firmy nie były w stanie wypełnić luk magazynowymi zapasami i w niektórych przypadkach musiały zmierzyć się z przerwami w produkcji.
Teraz jesteśmy w 2024 roku i pytanie, czy JIT jest nadal dobrym podejściem, nie jest łatwe do odpowiedzi. Czytaj dalej, ponieważ przyglądamy się obecnym trudnościom z zarządzaniem zapasami just-in-time i najlepszym sposobom radzenia sobie z tymi wyzwaniami!
Spis treści
Jakie wyzwania będą stały przed łańcuchami dostaw JIT w 2024 roku?
W jaki sposób przedsiębiorstwa dostosowują swoje łańcuchy dostaw JIT?
Łańcuchy dostaw odporne na kryzysy są kluczem do sukcesu w biznesie
Jakie wyzwania będą stały przed łańcuchami dostaw JIT w 2024 roku?
Pracując „w miarę potrzeb”, systemy inwentaryzacji JIT są zaprojektowane tak, aby ściśle synchronizować się z procesem produkcyjnym, jednocześnie utrzymując zapasy tak blisko zera, jak to możliwe. Jednak takie ścisłe dopasowanie może czasami okazać się trudne. Przyjrzyjmy się niektórym z najistotniejszych wyzwań stojących przed łańcuchami dostaw just-in-time.
Nieprzewidywalny popyt konsumentów
Pierwszym wyzwaniem systemów JIT jest zmienna natura zachowań klientów. Według badania Accenture, w którym wzięło udział 1,700 globalnych liderów C-suite, oszałamiające 95% dyrektorów z sektora B2C i B2B uważa, że potrzeby i oczekiwania klientów zmieniają się szybciej, niż ich firmy są w stanie się do nich dostosować.
Ta szybka zmiana w zachowaniu konsumentów nie jest niczym zaskakującym w dzisiejszym świecie, biorąc pod uwagę, że konsumenci są wszechstronnie połączeni za pośrednictwem platform mediów społecznościowych. Są nieustannie narażeni na niezliczoną ilość nowych produktów, trendów i ideologii, co napędza ich apetyt na nowości i produkty transformacyjne.
Na przykład najnowszy model iPhone'a staje się przestarzały w momencie, gdy pojawiają się spekulacje na temat premiery nowej wersji. Podobnie, panujący trend w modzie może stracić swój urok w ciągu zaledwie kilku tygodni.
System inwentaryzacji Just-in-Time (JIT) jest przeznaczony do spójnych, zaplanowanych operacji i nie utrzymuje dodatkowych zapasów jako rezerwy na wypadek nagłych zmian popytu. W związku z tym, jeśli produkt doświadczy nieprzewidzianego wzrostu popytu, firmy mogą mieć trudności z terminową realizacją zamówień, co powoduje opóźnienia w dostawach i potencjalnie utracone okazje sprzedaży.
Wahania kosztów
Ponieważ JIT opiera się na pozyskiwaniu materiałów dokładnie wtedy, gdy są potrzebne w procesie produkcyjnym, staje się bardzo podatny na wahania cen dostawców. Boston Consulting Group (BCG) badanie ujawnia, że surowce często podlegają zmienności rynku z powodu zakłóceń w dostawach, dużego popytu lub znacznych zmian cen. Może to mieć nieprzewidywalny wpływ na koszty produkcji.
Przedsiębiorstwa korzystające z systemów zarządzania zapasami just-in-time (JIT) mogą doświadczyć nagłego wzrostu kosztów operacyjnych w przypadku wzrostu cen surowców, ponieważ nie mają bufora zapasów chroniącego przed tymi wahaniami.
Na przykład modna marka, która opiera swoją linię koszulek na bawełnie, działa w systemie JIT i zamawia bawełnę, aby zaoszczędzić na kosztach magazynowania. Niestety, trudne warunki pogodowe wpływają na globalne dostawy bawełny, powodując gwałtowny wzrost cen.
Bez uprzednio zakupionej bawełny koszt sprzedanych towarów (COGS) marki wzrasta, co obniża jej marże zysku. Stają przed dylematem, czy przerzucić koszty na klientów, czy zaszkodzić swoim zyskom.
Niedobory surowców
Oprócz presji wywołanej rosnącymi cenami, zapotrzebowanie na surowce ma wzrosnąć dwa razy większy do roku 2050. Jednak materiały te stają się coraz trudniejsze do zdobycia. Dotyczy to w szczególności litu, kobaltu, niklu i pierwiastków ziem rzadkich.
Pomyśl o firmach technologicznych, takich jak Apple, które wykorzystują pierwiastki ziem rzadkich do produkcji swoich produktów. W systemie JIT pierwiastki te powinny dotrzeć do fabryk dokładnie wtedy, gdy mają zostać dodane do produktów.
Ale jeśli wydarzy się coś nieoczekiwanego, jak kwestia polityczna lub klęska żywiołowa, i zakłóci dostawy tych elementów, co się wtedy stanie? Produkcja iPhone’ów nie tylko zwolni – może się całkowicie zatrzymać, jeśli zabraknie kluczowych części.
Nadmierne uzależnienie od automatyzacji
Automatyzacja jest kręgosłupem produkcji szczupłej, ponieważ zwiększa produktywność i zmniejsza koszty operacyjne. Jednak gdy łańcuch dostaw JIT jest silnie zależny od automatyzacji, usterki techniczne mogą zakłócić działanie i spowodować duże opóźnienia.
Na przykład stosunkowo drobna usterka na zautomatyzowanej linii montażowej może spowodować zatrzymanie produkcji.
Co więcej, automatyzacja nie sprawdza się w przypadku nagłych zmian, takich jak nieoczekiwany wzrost zamówień, niedobór materiałów lub awaria sprzętu.
Rozważmy zakład przetwórstwa żywności, który używa zautomatyzowanych maszyn do pakowania i wysyłki. Jeśli nastąpi nagła zmiana przepisów dotyczących pakowania lub pojawią się nowe wymagania dotyczące etykietowania, takie jak dotyczące alergenów, może to powodować problemy. W takiej sytuacji maszyny muszą zostać przeprogramowane, aby zawierały nowe informacje lub dostosowywały się do różnych opakowań, co może być zarówno trudne, jak i czasochłonne.
W jaki sposób przedsiębiorstwa dostosowują swoje łańcuchy dostaw JIT?
Po zapoznaniu się z wyzwaniami związanymi z wdrożeniem systemu zerowych zapasów, przyjrzyjmy się, w jaki sposób różne przedsiębiorstwa dostosowują i wzmacniają swoje łańcuchy dostaw JIT, aby stać się bardziej odpornymi.
Przełączanie na tryb Just-In-Case (JIC)
Wiele firm zwraca się w stronę podejścia zapasów just-in-case (JIC). JIC to sieć bezpieczeństwa. Polega ona na utrzymywaniu dodatkowych zapasów gotowych na nieoczekiwane scenariusze, takie jak nagłe wzrosty zamówień lub zakłócenia w łańcuchu dostaw.
Mimo że strategia ta może prowadzić do wzrostu kosztów zapasów, korzyści płynące z metody JIC często przewyższają jej koszty:
- Satysfakcja konsumenta: Utrzymywanie wystarczającego stanu zapasów oznacza, że firma może zawsze szybko zaspokoić potrzeby swoich klientów. Zapobiega to wyczerpaniu zapasów i zapewnia terminową dostawę zamówień, co prowadzi do zadowolonych i lojalnych klientów.
- Stabilność ceny: Posiadanie nadwyżek zapasów chroni firmy przed krótkoterminowymi wahaniami cen rynkowych. Mogą kupować i trzymać zapasy, gdy ceny są niskie, co pomaga utrzymać stabilność kosztów.
- Możliwość dostosowania rynku: Posiadanie nadwyżek zapasów pozwala firmom szybko dostosowywać się do zmian rynkowych. Niezależnie od tego, czy jest to wzrost popytu, czy zakłócenie dostaw, firmy mogą wykorzystać swoje dodatkowe zapasy, aby złagodzić te nierówności, wykazując się zdolnością adaptacji i odpornością.
Dywersyfikacja dostawców
Budowanie zróżnicowanej bazy dostawców to kolejna strategia, którą firmy mogą wykorzystać, aby zwiększyć odporność swoich łańcuchów dostaw JIT. W ramach JIT każde zakłócenie ze strony jednego dostawcy może zatrzymać cały proces produkcji, szczególnie gdy czas ma kluczowe znaczenie.
Doskonałym przykładem takiego łagodzenia w działaniu jest Odpowiedź Toyoty do trzęsienia ziemi i tsunami w Japonii w 2011 r. Wyciągając wnioski z poprzedniego kryzysu w 1997 r., Toyota opracowała zdywersyfikowaną strategię dostawców, która umożliwiła jej utrzymanie produkcji w obliczu znacznych zakłóceń w dostawach.
Tworzenie zróżnicowanej sieci dostawców podstawowych i zapasowych jest korzystne i można je sklasyfikować w następujący sposób:
1. Dostawcy bazujący na lokalizacji geograficznej:
- Dostawcy lokalni: Są one blisko, co prowadzi do krótszych czasów dostawy. Jeśli wystąpią problemy, można je szybko rozwiązać dzięki bliskości i lepszej komunikacji.
- Dostawcy globalni: Oferują one alternatywne opcje dostaw, jeśli lokalne łańcuchy zostaną zakłócone. Mogą również oferować bardziej konkurencyjne stawki, ze względu na niższe koszty produkcji w swoich regionach.
2. Dostawcy z określonym czasem realizacji:
- Dostawcy oferujący krótkie terminy realizacji: Mają one kluczowe znaczenie w sytuacjach kryzysowych, gdyż umożliwiają szybką reakcję na nieoczekiwane zapotrzebowanie lub inne przerwy w dostawach.
- Dostawcy z długim terminem realizacji: Zazwyczaj oferują one bardziej przystępne ceny i są odpowiednie dla produktów, na które popyt jest stały.
Zwiększona lokalizacja
Łańcuchy dostaw just-in-time opierające się na międzynarodowych dostawcach mogą być narażone na ryzyka takie jak ograniczenia handlowe, zmiany wartości walut, niestabilność polityczna, a nawet klęski żywiołowe.
Aby stawić czoła tym wyzwaniom, lokalizacja produkcji może być pomocna poprzez pozyskiwanie materiałów głównie od dostawców zlokalizowanych w tym samym kraju lub regionie. Oto kilka zalet korzystania z lokalnych jednostek montażowych:
- Krótsze terminy realizacji: Lokalni dostawcy mogą przyspieszyć proces przejęć, dzięki czemu przedsiębiorstwa będą bardziej skłonne spełniać potrzeby klientów.
- Zmniejszenie kosztów transportu: Bliskość źródeł pozwala obniżyć koszty transportu, ponieważ komponenty mogą dotrzeć do zakładów produkcyjnych bez konieczności pokonywania dużej odległości.
- Bardziej wydajna produkcja: Bliskość dostawców do zakładów produkcyjnych pozwala przedsiębiorstwom usprawnić linie produkcyjne i skoordynować dostawy JIT z harmonogramami produkcji.
Patrząc wstecz na rok 2018, rośnie Wojna handlowa między USA a Chinami negatywnie wpłynęło na wiele branż, w tym sektor produkcji rowerów. USA zaimportowano wiele rowerów z Chin, które zostały objęte wysokim cłem w wysokości 25%. W rezultacie amerykański producent rowerów, Huffy, odnotował wzrost kosztów o miliony i musiał podnieść ceny, co spowodowało spadek sprzedaży.
Z drugiej strony, Canyon Bicycles, które montuje swoje rowery w Niemczech, zostało dotknięte w mniejszym stopniu. Chociaż pozyskiwali części z całego świata, posiadanie miejsca montażu bliżej ich głównych rynków europejskich pomogło złagodzić skutki zakłóceń taryfowych. Pomogło to utrzymać ich koszty i ceny na względnie stałym poziomie.
Produkcja wewnętrzna
„Po co kupować bochenek, skoro można upiec własny?” Produkcja surowców na miejscu, zamiast zlecania ich na zewnątrz, stała się silną strategią, która sprawia, że łańcuchy dostaw JIT, które w dużym stopniu opierają się na harmonogramie, są znacznie bardziej odporne.
Produkcja surowców w domu może prowadzić do oszczędności kosztów poprzez wyeliminowanie konieczności narzutów i opłat za transport pobieranych przez zewnętrznych dostawców. Ponadto produkcja surowców w domu pozwala przedsiębiorstwom na dokładniejszą kontrolę jakości swoich produktów, zapewniając spójne standardy i zmniejszając ryzyko wadliwych produktów.
Chociaż produkcja wewnętrzna oferuje znaczne korzyści, ważne jest, aby zrozumieć, że może nie być praktyczna, osiągalna lub opłacalna dla wszystkich części produktu. Dlatego ważne jest, aby firmy priorytetowo traktowały produkcję kluczowych komponentów, które można wytwarzać wewnętrznie, bez konieczności znacznych inwestycji lub drastycznych zmian w obecnej konfiguracji produkcji.
Weźmy na przykład producenta czekolady, który polega na dostawcy surowych ziaren kakaowych, głównego składnika w produkcji czekolady. Firma mogłaby kupować surowe ziarna kakaowe i prażyć je na miejscu, aby stworzyć swoje ziarna kakaowe.
Minimalna inwestycja w palarkę i podstawowy sprzęt do przetwarzania pozwoliłaby im mieć lepszą kontrolę nad jakością, profilem smakowym i konsystencją ziaren kakaowych. W rezultacie nie tylko ulepsza to ich produkty czekoladowe, ale także zapewnia niezawodną i stałą dostępność kluczowego składnika, kiedy tylko jest potrzebny.
Łańcuchy dostaw odporne na kryzysy są kluczem do sukcesu w biznesie
Podsumowując, ostatnie globalne zakłócenia wystawiły na próbę niegdyś chwalone łańcuchy dostaw just-in-time. Wyzwania te podkreślają pilną potrzebę zabezpieczenia łańcuchów dostaw przed kryzysami w dzisiejszym nieprzewidywalnym krajobrazie biznesowym.
Niezależnie od przyjętej strategii zarządzania, budowanie odpornych łańcuchów dostaw — poprzez środki takie jak dywersyfikacja dostawców, zwiększone bufory zapasów i zaawansowana analityka predykcyjna — to nie tylko wybór, ale kluczowy wymóg przetrwania. Poznaj inne techniki zarządzania zapasami i wyposaż swoją firmę w odpowiednie narzędzia, które pomogą jej poradzić sobie z przyszłymi niepewnościami!
Szukasz rozwiązania logistycznego z konkurencyjnymi cenami, pełną widocznością i łatwo dostępną obsługą klienta? Sprawdź Chovm.com Logistyczny rynek dzisiaj.
